Net
als de andere eilanden had Texel het niet erg zwaar in de eerste jaren
van de oorlog. Hoewel het eiland bezet was door de Duitsers en er overal
bunkers waren, merkten de mensen weinig van de oorlogsellende.
Toen het duidelijk werd dat Duitsland de oorlog zou gaan verliezen, werd
er door de Duitsers noodgedwongen een niet zo’n goed bataljon ingezet.
Deze troep bestond uit krijgsgevangenen uit Georgië. Krijgsgevangenen
zijn militairen die in de handen van de vijand zijn gevallen. Ze hadden
dus eerst tegen Duitsland gevochten en moesten nu voor Duitsland
vechten. Zij deden dit omdat ze in het gevangenenkamp bijna niets te
eten kregen.
Deze
soldaten werden samen met Duitse soldaten op het eiland Texel geplaatst.
Ze moesten daar vechten tegen de geallieerden. Tot ze in de nacht van 4
op 5 april in opstand kwamen tegen de Duitsers. Eerst
doodden zij de Duitsers
met wie zij in hetzelfde vertrek gelegerd waren. Naar schatting zijn
toen vierhonderd Duitsers om het leven gekomen. Alleen bij twee plekken
lukte het de Georgiërs niet om de Duitsers aan te vallen.
Deze
hoog in de duinen gelegen militaire troepen en de troepen van Vlieland
en Den Helder hebben toen op 6 april het Georgische bataljon en daarbij
de Texelse bevolking onder vuur genomen. Alleen al op Den Burg zijn toen
honderden granaten afgevuurd.
Natuurlijk
stuurden de Duitsers al snel versterking naar het eiland. Zij hebben er
ongeveer vijf weken over gedaan om de opstand van het Georgische
bataljon, dat uit ongeveer 800 man bestond, te onderdrukken. In deze
felle strijd zijn 565 Georgiërs, 120 Texelaars en ongeveer 800 Duitsers
om het leven gekomen, sommige mensen denken zelfs 2000.
De
strijd werd uitgevochten rond de vuurtoren, waar enkele Georgiërs zich
tot het uiterste verdedigd hebben, maar ze hebben het niet gered. |
Aan
de zuidzijde van de Hoge Berg, op de Georgische begraafplaats, is een
groot deel van de gesneuvelde Georgiërs begraven. Deze begraafplaats is
genoemd naar de aanvoerder van het Georgische bataljon, Loladze.
De
Duitse slachtoffers werden in eerste instantie begraven op een gedeelte
van de algemene begraafplaats in Den Burg. In 1949 vonden zij een
laatste rustplaats op de militaire begraafplaats in IJsselsteijn,
gemeente Venray. De 228 overlevende Georgiërs zijn teruggegaan naar hun
vaderland. |