|
Ontstaan |
|
In
de Noordzee bevonden zich 10.000 jaar geleden grote zandmassa's, die
daar in de ijstijd door de rivieren uit het zuiden en door het ijs uit
het noorden waren heen gestuwd. De golven en de stroming brachten dit
zand in de richting van de kust. Hierdoor ontstond een zandlaag. Dit
wordt een rug genoemd.
De golven en de stroming brachten steeds weer nieuw zand naar deze
ruggen en bij laag water wanneer het zand droog werd, kreeg de wind vat
op dit zand en ontstonden lage duintjes. De rug kon daardoor zoveel
hoger worden, dat grote duinen ook bij hoog water niet meer onder water
kwamen te staan.
Het zand werd niet weggeblazen doordat er planten op de ruggen kwamen te
groeien. Deze hielden het zand met de lange wortels vast.
De duinen op een hogere zandplaat groeiden ook aan elkaar en zo
ontstonden er duincomplexen, die we ook nu nog op eilanden kunnen
vinden. |
|
De
wind zorgt niet alleen voor opstuiving van zand, maar blaast het
duinzand ook weer weg, tenzij het door planten wordt vastgehouden. Bij
storm worden soms grote stukken duin weggeslagen; in het Nederlandse
waddengebied gebeurt dit onder andere op Texel. In 1864 was bijvoorbeeld
in het noorden bij De Cocksdorp een vuurtoren geplaatst, op ongeveer 3
km van de zee. Nu staat de zee vlak onder de toren.
Omdat de duinen een belangrijke zeewerende functie hebben, proberen we
ze zoveel mogelijk te bewaren. Dit doen we o.a. door het planten
van helmgras en door middel van rietschermen om verstuiving te
voorkomen. Ook worden wel dwars op het strand, zoals op Vlieland,
strekdammen gebouwd om de stroom uit de kust te houden. Hierdoor behoudt
het strand zijn originele breedte, zodat de golven alleen bij heel zware
storm nog stukken duin kunnen wegslaan. Op Texel wordt ook zand op het
strand gespoten om de duinen te kunnen beschermen.
De
eilanden liggen niet stil. Ze verplaatsen steeds een beetje. Zoals
gezegd worden er stukken van de eilanden weggeslagen, maar er komen ook
stukken bij. Er slibt voortdurend materiaal aan waardoor het eiland weer
verbreed.
|
|
|
|
Maak
een kijkkaart! |
Maak
een natuurkaart! |
|
|